De recente geweldsuitbarsting tussen Hamas en Israël is een brandend onderwerp dat ons opnieuw confronteert met het diepgewortelde Israëlisch-Palestijns conflict. Maar wat zit er eigenlijk achter deze escalerende situatie die decennia teruggaat? Niemand gelooft in een snelle oplossing van een conflict – of is het een oorlog? – dat nu al 75 jaar duurt. Hoe begon het eigenlijk allemaal?
De diaspora
Joden woonden al ver voor het begin van onze jaartelling is het gebied dat nu ook de huidige staat Israël omvat. Er ontstonden problemen toen de Romeinen het gebied bezetten. De Joden kwamen regelmatig in opstand en weigerden de Romeinse goden inclusief de keizer te aanbidden. Na menig conflict hadden de Romeinen er genoeg van en werden de Joden uit het gebied verdreven of gedood. Dat werd achteraf de diaspora genoemd en de Joden werden over de gehele wereld verspreid.
Het zionisme
Vooral in Europa kregen de Joden begin van de 20e eeuw steeds vaker te maken met antisemitisme. Het volk had een andere godsdienst en integreerde niet in de plaatselijke bevolking hoewel ze als bevolkingsgroep al bijna 2000 jaar in Europa leefden. Als resultaat daarvan ontstond het zionisme, de intentie om een veilig thuisland te vinden voor het Joodse volk.
Na de Eerste Wereldoorlog was het Groot-Brittannië dat het beheer overnam van wat toen Palestina werd genoemd. De Britse regering wilde van het gebied ook een plaats maken waar de Joden een veilige plaats konden vinden in het gebied waar ze zoveel eeuwen geleden uit waren verdreven. De Arabieren in het gebied protesteerden fel, maar de Britten zetten door en veel Joden verhuisden naar Palestina waar ze ongemakkelijk samenleefden met hun Arabische buren.
De afloop van de Tweede Wereldoorlog
De dood van 6 miljoen Joden in de vernietigingskampen van Hitler zorgde voor een groot wantrouwen bij de overlevenden en schuldgevoelens bij de Europeanen. In korte tijd vetrokken een paar miljoen Joden naar Palestina. Dit tot ongenoegen van de Arabieren en ook de Britten. Het leidde ook tot spanningen tussen Joden en Britten. Maar er was ook sympathie voor een volk dat zoveel van de geloofsgenoten had zien uitmoorden.
In veel Europese landen was er begrip voor het streven van de Joden naar een eigen staat. Uit de VS, waar inmiddels ook een paar miljoen Joden leefden, kwam meer praktische hulp in de vorm van geld en ook (gesmokkelde) wapens. Het was geen geheim dat de Joden een eigen onafhankelijke staat zouden uitroepen op het moment dat de Britten zouden vertrekken. Er woonden op dat moment ook nog ongeveer een miljoen Arabieren in het gebied dat Israël zou gaan heten.
Onafhankelijkheid en oorlog
Op 14 mei 1948 vertrok de laatste Britse militair uit Palestina en werd de onafhankelijke staat Israël uitgeroepen. De volgende dag vielen de vier Arabische buurlanden de nieuwe staat binnen met steun van andere Arabische landen. In eerste instantie leek het nieuwe Israël kansloos tegen de enorme overmacht maar met steun vanuit de VS middels militaire goederen wist het land stand te houden en ging daarna tot de aanval over.
De Arabieren in het gebied waren inmiddels praktisch allemaal de grenzen overgegaan. Zij besloten in kampen in de buurlanden af te wachten totdat de Joden zouden zijn verdreven. Dat gebeurde echter niet, na 10 maanden werd er een wapenstilstand bereikt. De vluchtelingen die inmiddels met Palestijnen werden aangeduid bleven in de kampen in afwachting van een mogelijke terugkeer. Daarna werden er nog meerdere oorlogen gevoerd die door Israël werden gewonnen. Voor de Palestijnen kozen ervoor om te wachten tot Israël zou zijn vernietigd.
In de statuten van de grootste Palestijnse verzetsorganisatie Hamas staat nog steeds dat het uiteindelijke doel van de Palestijnen de vernietiging van de Joodse staat is, waarna het vroegere vaderland weer kan worden ingenomen. Dat maakt een oplossing van het probleem praktisch onmogelijk, ook na 75 jaar. Voor Israël is de terugkeer van de Palestijnen niet realistisch, mede gelet op de onverzoenlijke houding ten opzichte van de Joodse staat.
https://www.trending.nl/nieuws/conflict-israel-palestina-ontstaan/